Ga naar de inhoud van deze pagina.

8 vragen en antwoorden over de ANBI-status en giften voor speeltuinen

8 vragen en antwoorden over de ANBI-status en giften voor speeltuinen

Bij de aangesloten speeltuinen van de stichting Jantje Beton bestaan onduidelijkheden over het ontvangen van de ANBI-status en het opgeven van giften voor speeltuinen bij de Belastingdienst. In dit artikel geeft de Belastingdienst antwoord op een aantal vragen. En weten aangesloten organisaties van Jantje Beton beter waar zij aan toe zijn.

1. Wanneer kun je als speeltuin een ANBI-status krijgen? Waar moet je dan aan voldoen?

Buiten een aantal formele voorwaarden moeten de activiteiten van een speeltuin een algemeen belang dienen om in aanmerking te komen voor de ANBI-status. Als een instelling meer dan 10% het particuliere belang dient dan kan zo’n instelling niet de ANBI-status krijgen. Uitspraken van de rechter maakten (vooral) duidelijk dat bij activiteiten voor ontspanning, vrijetijdsbesteding en vermaak sprake is van particuliere belangen.  In algemene zin staat bij een instelling die een speeltuin exploiteert het particuliere belang voorop. Veel speeltuinen zijn verenigingen met leden. Dat ziet de Belastingdienst als een (particulier) ledenbelang waardoor een ANBI-status niet mogelijk is.

Volgens rechtelijke uitspraken is echter een uitzondering mogelijk als sprake is van een kwetsbare groep waarbij gedacht kan worden aan mensen met een beperking waarbij de activiteiten gericht zijn op het mogelijk maken van ontspanning ondanks die beperking(en). Denk bijvoorbeeld aan begeleid zeilen met gehandicapten.

Als de activiteiten van de instelling niet zijn gericht op een kwetsbare groep kan zo’n instelling dus geen gebruik maken van de fiscale tegemoetkomingen van de ANBI-status.  

Let op! Om ANBI te kunnen zijn moet de instelling aantonen dat zij haar activiteiten voor tenminste 90% aanbiedt aan de kwetsbare groep én dat haar doelstelling daarop gericht is.

2. Als zo’n uitzondering voor jou als speeltuin niet geldt, wat zijn dan je opties voor het verwerken van giften die je krijgt van particulieren?

Voor de speeltuin verandert er niets indien een speeltuin kan kwalificeren als Sociaal Belang Behartigende Instelling (SBBI, zie antwoorden 5 t/m 8). De particuliere giftgevers kunnen de gift niet aftrekken in de aangifte inkomstenbelasting.

3. Als dit voor jou als speeltuin niet geldt, wat zijn dan je opties voor het verwerken van giften die je krijgt van bedrijven? 

Voor de speeltuin verandert er niets indien een speeltuin kan kwalificeren als SBBI (zie antwoorden 5 t/m 8). De bedrijven die de gift geven, kunnen deze niet aftrekken in de aangifte inkomstenbelasting of vennootschapsbelasting. Voor het bedrijf dat werkzaamheden verricht of goederen verstrekt, zijn de uitgaven mogelijk aftrekbaar als zakelijke kosten voor reclame of sponsoring.

4. Hoe kun je als speeltuin aan jouw zakelijke giftgevers uitleggen hoe zij een gift/sponsoring het beste kunnen verwerken? 

De giftgever moet laten zien dat de uitgave is gedaan met het oog op de zakelijke belangen van de onderneming en dat de kosten aan te merken zijn als reclamekosten en/of sponsoring.

5. Speeltuinen zonder ANBI-status: Hoe subsidies blijven verkrijgen voor maatschappelijk belang?

Georganiseerde speeltuinen met een maatschappelijk doel, vragen ook veel subsidies aan bij vermogensfondsen/overheden. Deze hebben vaak als voorwaarde dat je een ANBI-status moet hebben. Hoe kunnen georganiseerde speeltuinen deze organisaties uitleggen dat ze nog steeds hetzelfde doel nastreven: een veilige plek voor kinderen om zich spelenderwijs te ontwikkelen, sociale cohesie in een buurt versterken, beweegarmoede bij kinderen tegengaan, etc. maar geen ANBI-status meer hebben?

Een speeltuin is vooralsnog geen ANBI maar zal vaak wel een SBBI zijn. Bij een SBBI staat niet het algemeen belang voorop maar het sociale belang.

Particuliere ledenbelangen zijn geen belemmering bij de SBBI, vandaar dat veel verenigingen SBBI kunnen zijn. Maar ook een stichting kan een SBBI zijn.

Een ANBI en een SBBI verschillen voornamelijk voor wat betreft de giftenaftrek. Een gift aan een ANBI is wel aftrekbaar in de aangifte inkomstenbelasting, een gift aan een SBBI niet.

6.Wat is de meerwaarde van het zijn van een SBBI voor speeltuinen en wanneer ben je het?

De meerwaarde van een SBBI is dat schenkingen aan een SBBI zijn vrijgesteld van schenkbelasting. Verder zijn ontvangsten uit een nalatenschap (erfrechtelijke verkrijgingen) vrijgesteld van erfbelasting.
Anders dan bij ANBI kun je voor SBBI geen aanvraag doen en komt er ook geen beschikking. Er bestaat ook niet zoiets als een ‘SBBI-status’ of SBBI-register. De SBBI beoordeling vindt plaats bij de behandeling van de aangifte schenkbelasting. Zie daarvoor het antwoord bij 7.

7. Hoe en waar moet je een schenking kenbaar maken? 

Indien de schenking van een schenker in een kalenderjaar hoger is dan de vrijstelling, dient aangifte schenkbelasting gedaan te worden door de ontvanger van de schenking. De vrijstelling bedraagt
€ 2.690 voor het jaar 2025 (voor 2024 gold een vrijstelling van € 2.658).

In de aangifte schenkbelasting kan de SBBI vrijstelling aangevinkt worden. Via de website van de Belastingdienst kun je in 4 stappen online aangifte doen voor de schenkbelasting.

Bij het beoordelen van de aangifte door de Belastingdienst wordt gekeken of aan de voorwaarden voor een SBBI respectievelijk de SBBI-vrijstelling wordt voldaan. De voorwaarden zijn:

  • De organisatie streeft een sociaal belang na. Dit blijkt uit de statuten of (huishoudelijke) reglementen.

  • De feitelijke activiteiten van de organisatie komen overeen met de doelstelling.

  • De organisatie valt niet onder de winstbelasting of is daarvan vrijgesteld.

  • De bestuursleden van de organisatie ontvangen alleen een onkostenvergoeding en/of een vacatiegeld dat volgens maatschappelijke normen niet te hoog is.

  • De organisatie is gevestigd in de Europese Unie, op de BES-eilanden, op Aruba, op Curaçao, op Sint-Maarten of in een ander door ons aan te wijzen land.

Om voor de SBBI-vrijstelling in aanmerking te komen, dient de SBBI binnen de aanslagtermijn de schenking voor het sociale doel van de organisatie te gebruiken (de bestedingstermijn). De bestedingstermijn loopt gelijk met de aanslagtermijn en is 3 jaar na ontvangst van de schenking. De bestedingstermijn kan op verzoek worden verlengd met 2 jaar tot 5 jaar. Krijgt de SBBI de schenking op voorwaarde dat deze wordt gebruikt voor een doel dat geen sociaal belang dient, dan moet de instelling daarover schenkbelasting betalen.

Als vooraf zekerheid over de SBBI-status gewenst is in geval van een schenking, kan de speeltuin de situatie via een formulier Vooroverleg voorleggen aan de inspecteur. Bekijk hoe je gebruik maakt van de SBBI-regeling.

Wat hierboven voor schenkingen is beschreven, geldt ook voor ontvangsten uit nalatenschappen. Dan heb je niet met schenkbelasting te maken maar erfbelasting.

8. Wat als je heel veel schenkingen hebt op 1 project? Kun je dit dan in 1 keer voor alle schenkers indienen voor een geheel project?

Zie het antwoord op vraag 7. De schenkingsvrijstelling geldt per schenker, per kalenderjaar. Als de instelling van 10 personen bijvoorbeeld ieder € 2.000 ontvangt, hoeft men niets te doen. Indien de instelling van 1 persoon € 20.000 ontvangt, moet men een aangifte schenkbelasting doen en daarbij een beroep doen op de vrijstelling SBBI.

Meer informatie over ANBI?

Mocht je toch nog vragen hebben over ANBI, dan kunt je het ANBI Loket raadplegen en via het contactformulier vragen stellen. Hierop wordt in principe binnen een werkdag een reactie op gegeven.

Meer informatie over SBBI?

Meer informatie over schenkbelasting en over SBBI kun je vinden op de website van de belastingdienst.