Samen kunnen spelen is een kwestie van beschaving

Nieuws — 12 oktober 2019

Wie herinnert zich niet de mooie speelmomenten uit zijn of haar jeugd? In deze herinneringen van spelen in speeltuinen, op straat of in de natuur zien we onszelf spelen met vriendjes en vriendinnetjes. Spelen doe je samen.

Dat klinkt als een open deur, maar voor kinderen met een lichamelijke en/of verstandelijke handicap is dat absoluut niet het geval. Enerzijds omdat speelplekken voor hen niet toegankelijk zijn en anderzijds omdat kinderen zonder beperking zelden samen spelen met kinderen mét een beperking.

Deze week wordt tijdens de Week van Toegankelijkheid aandacht gevraagd voor toegankelijkheid voor mensen met een beperking. Voor meer dan 100.000 kinderen met handicap in Nederland is toegankelijkheid van speelplekken een probleem. Niet mee kunnen spelen en er dus niet bij horen zijn negatieve ervaringen die deze kinderen de rest van hun leven meedragen.

Spelen is de essentie van het leven. Ieder kind heeft een natuurlijke behoefte om te spelen en zo het leven en zichzelf te ontdekken. Onderzoeken laten zien dat spelen bij kinderen met een handicap  in de eerste levensjaren helemaal wordt vergeten. Dat komt doordat in deze fase veel aandacht is voor de gezondheid en de handicap van het kind; het kind wordt  gezien als patiënt. Maar de ontoegankelijkheid van speelplekken speelt daarin ook een belangrijke rol. Negen van de tien speelplekken zijn niet voldoende toegankelijk. Vaak zijn bij de aanleg kinderen met een handicap helemaal niet in beeld. Tegelijkertijd hebben kinderen een fundamenteel recht op spelen, vastgelegd in het Internationaal Verdrag van de Rechten voor het Kind. Aan dit recht wordt voor kinderen met een handicap in de praktijk nauwelijks voldaan.

Dat blijft niet zonder gevolgen. Uit onderzoek blijkt dat kinderen met een handicap weinig tot geen vriendjes hebben in de buurt. Onder volwassen mensen met een beperking blijkt dat 62% zich eenzaam voelt. Dit ontwikkelt zich in de vroegste jeugd.

Door verschillende organisaties worden gelukkig initiatieven genomen zoals Natuurmonumenten en IVN voor toegankelijke natuur. Jantje Beton en Het Gehandicapte Kind werken samen aan meer toegankelijke speelplekken. Ook de minister van Gehandicaptenzaken heeft zich uitgesproken voor een inclusieve start.

Wij pleiten ervoor dat uiterlijk 2025 in alle gemeenten minimaal één inclusieve speeltuin is waar ook kinderen met een beperking kunnen spelen. Wij pleiten voor een kennispunt waarin voorbeelden verzameld worden én concrete hulp geboden kan worden. De kinderen met een handicap willen daarin graag meedenken. Fondsen en overheden moeten samenwerken om noodzakelijke aanpassingen te realiseren.

Wij roepen Minister Hugo de Jonge van VWS op om samen met ons de regie te nemen. Een nieuwe generatie gehandicapte kinderen hoeft niet op te groeien in eenzaamheid. Laten we daarvoor kiezen uit liefde voor alle kinderen.

Henk-Willem Laan, directeur Het Gehandicapte Kind

Dave Ensberg-Kleijkers, directeur Jantje Beton

Rick Brink, Minister van Gehandicaptenzaken